Migratie en overleving van Scholeksters in Nederland

Nieuwsoverzicht
25-10-2022
Zendergegevens Scholekster openbaar gemaakt
13-09-2022
Symposium Scholekster
04-05-2022
Demografische oorzaken achteruitgang scholeksterpopulatie Schiermonnikoog
14-03-2022
Aanpassingsvermogen in een veranderende wereld
31-01-2022
Scholeksters vermijden verstoorde hoogwatervluchtplaats
27-01-2022
Relatie tussen hoogwatervluchtplaats, foerageergebied en voedsel
01-10-2021
Handleiding voor het kwantificeren van lichaamsconditie
14-09-2021
“Broedkolonie” Scholeksters op Ameland
24-08-2021
Broeddispersie bij Scholeksters
24-08-2021
Verstoring door vliegverkeer heeft meestal geen effect op overleving
23-02-2021
Inefficiënte scholeksters hebben meer last van verstoring
24-09-2020
Hoeveel last hebben wadvogels van vliegtuigen?
04-12-2019
Gevolgen van voedsel specialisatie voor foerageerpatronen
19-11-2019
Scholekster weekend 2020 Groningen
11-11-2019
Overwinteringsgebieden van in Nederland broedende Scholeksters
03-06-2019
Effect van slijtage en verlies van kleurringen op overlevingsschattingen
04-05-2019
Scholekster op het dak
26-03-2019
AviNest App: Nu beschikbaar in de Play Store
25-02-2019
Migratie en overleving van Scholeksters in Nederland
21-12-2018
Is het landbouwgebied een valkuil voor de scholekster?
16-12-2018
Ook in 2018 goed broedseizoen in de Buurdergrie op Ameland
29-11-2018
De eerste bevindingen zenderonderzoek scholeksters in Assen
06-11-2018
Geef je nu op voor het 9e Scholeksterweekend!
16-10-2018
Verslag CHIRP vrijwilligersdag 2018
20-08-2018
Van Vlieland naar Texel, Apeldoorn of Scandinavië en weer terug
18-07-2018
Uitnodiging CHIRP vrijwilligersdag 13 oktober 2018
05-04-2018
Op en neer van Vlieland naar broedgebieden
13-03-2018
IJs Waddenzee zorgt voor lokale verplaatsing gezenderde scholeksters
06-03-2018
Successful winter catches 2018: More than 700 oystercatchers ringed!
13-02-2018
Nature Today: Texelse graslanden trekken scholeksters van Vlieland
11-01-2018
Welke Vliehors-scholeksters weten de weg naar Texel?
27-12-2017
42 scholeksters gezenderd op de Vliehors
06-11-2017
Aankondiging Scholeksterweekend 2018
18-10-2017
Hoe snel en hoog trekken Noordelijke scholeksters?
02-09-2017
Steeds meer zendervogels terug(gevonden) in de Waddenzee
20-08-2017
Verslag CHIRP vrijwilligersdag 2017
26-07-2017
Viermaal is scheepsrecht voor scholekster in Friesland
06-07-2017
Update zendervogels Vliehors
29-06-2017
Overleving en migratie van scholeksters in Nederland
27-06-2017
CHIRP vrijwilligersdag: 19 augustus 2017!
12-06-2017
Update: CHIRP-broedseizoen
09-06-2017
Broedvogels op de Vliehors: Nieuwe zenders en storm
21-04-2017
Wat deden de gezenderde scholeksters afgelopen winter?
13-04-2017
Update CHIRP-scholekster waarnemingen
12-04-2017
Ringaflezingen met BirdRing direct naar Wadertrack!
10-04-2017
Zegt snavelkleur iets over conditie?
16-03-2017
Gezenderde scholekster Wietske teruggevonden
14-03-2017
Woerden valt niet in de smaak bij gezenderde scholekster
07-03-2017
De wintervangsten zijn afgesloten!
23-02-2017
Nieuwe kleurringcodes in Wadertrack
13-02-2017
Vroege Vogels reportage over gezenderde scholeksters
10-02-2017
Productie kleurringstrengen in volle gang
10-02-2017
UvA-BiTS pagina online
10-02-2017
Succesvolle eerste wintervangsten
10-02-2017
Nieuwe kleurringcodes

25-02-2019

Auteur: Andrew Allen

Het CHIRP-project wil de relatieve en cumulatieve menselijke invloeden op Scholeksters (Haematopus ostralegus) begrijpen, om na te gaan hoe de dramatische achteruitgang van deze soort in Nederland het beste gestopt kan woden. Nu al is duidelijk dat de populatie trends in Nederland niet overal hetzelfde zijn. Sommige populaties nemen sneller af dan andere populaties en we zien meer scholeksters in stedelijke gebieden. Het eerste wetenschappelijke artikel over het onderzoek is onlangs gepubliceerd in het tijdschrift Auk. In dat artikel hebben we de migratie en seizoensoverleving van Scholeksters in Nederland onderzocht.

Figuur 1 – Ons onderzoek staat deze maand op de cover van het tijdschrift Auk. Op de foto staat een gekleurringde scholekster die probeert te copuleren. Foto in maart 2018 gemaakt door Koos Dansen bij Arnhem.

Trekwegen beschrijven het verband tussen broedgebieden en overwinteringsgebieden. Het volgen van vogels tijdens de trek tussen broedgebieden en overwinteringsgebieden, noodzakelijk om seizoensoverleving en trekwegverbindingen te bepalen, is een grote uitdaging. Samenwerking tussen professionele onderzoekers en burgerwetenschappers bij kleurringprojecten maakt het vastleggen van deze jaarlijkse trekbewegingen mogelijk. Dankzij deze samenwerking konden we seizoensoverleving en trekwegen bepalen op basis van gegevens over meer dan 4600 individuen en 51000 aflezingen, vooral door burgerwetenschappers.

Figuur 2 – Kaart van de 5 geografische deelgebieden waarin Nederland werd opgedeeld voor dit onderzoek. De zwarte punten gevan de locaties weer waar de Scholeksters (n = 3030 geringde exemplaren vanaf 2008) werden gekleurringd. Op de foto een gekleurringde Scholekster.

De Scholekster vertoont al enkele decennia een sterke en aanhoudende afname. De verschillende bedreigingen variëren in ruimte en tijd, waardoor het noodzakelijk is om demografische parameters op de juiste tijd- en ruimte schaal te beschrijven. Vanwege de complexiteit van de data en de onderliggende biologie hebben we op verschillende manieren een model met meervoudige toestanden, zoals vijf geografische regio’s, gemaakt om de overleving te analyseren.

Kustpopulaties bleken grotendeels sedentair, terwijl de in het binnenland broedende populaties altijd migreerden. Voor de binnenlandvogels hing de richting van de trek af van de geografische locatie van het broedgebied en dit is nog niet eerder beschreven. De overleving was lager in de winter dan in de zomer en kustvogels overleefden beter dan binnenlandbroeders. Een verontrustende bevinding is dat de seizoensoverleving van de in de Waddenzee overwinterende Scholeksters lijkt af te nemen. De Waddenzee is internationaal van groot belang voor overwinterende wadvogels.

Figuur 3 – Overlevingsschattingen voor (A) de zomer (berekend van het midden van de zomer tot het midden van de winter) en (B) de winter (berekend van het midden van de winter tot het midden van de zomer). Er konden geen schattingen gemaakt worden voor de zomeroverleving van buitenlandse scholeksters en de winteroverleving van binnenlandse scholekster.

Deze studie zou niet mogelijk zijn geweest zonder de grote inzet van vele burgerwetenschappers, die Scholeksters vingen en van kleurringen voorzagen, maar ook massaal aflazen in zomer winter. We weten nu hoe demografische parameters variëren en samenhangen in ruimte en tijd. Deze kennis is nodig om hypothesen te genereren over de oorzaken van de achteruitgang en om toekomstig vervolgonderzoek aan de oorzaken van de achteruitgang te prioriteren.

De volgende stap in ons onderzoek is het achterhalen van de oorzaken van de lagere overleving in het binnenland en de afnemende overleving in het oosten van de Waddenzee. Daarnaast willen we ook de overlevingskansen van jonge en onvolwassen scholeksters geen berekenen. In eerder onderzoek is gevonden dat jonge scholeksters meestal een lagere overleving hebben en veel minder plaatstrouw zijn dan de adulte dieren. Het doel is een populatie model te bouwen dat overleving, reproductie en migratie koppelt. Het model zal ook omgevingsfactoren en informatie over het individu (bijvoorbeeld lichaamsconditie, legdatum en voedingsspecialisatie) bevatten.

We bedanken alle ringers en alle waarnemers voor het mogelijk maken van dit onderzoek. Alle vrijwilligers worden genoemd in het supplement bij het artikel.

Formulier haalt reacties op...